Beğendim

Modigliani'nin kadınları

Son Aşkım?

Buika. Sepetçiler Kasrı'nda bir avuç İstanbulluyu mest etti. Geçen sene keşfettiğim tutkulu kadın. Hem konuştu, hem şarkı söyledi, hem de dans etti. Uzun alev saçan nar çiçeği parlak elbisesi, kemikli çıplak ayakları ve o buğulu sesiyle aşkı ve özgürlüğü kutsadı.

İlkini evet; hatırlarsın. Kimdi, ne zamandı, nasıldı? Ya sonuncusunu...Yanındaki mi sanıyorsun? Bilemezsin. Sakın hayatındakine “Sen benim son aşkımsın” deme. Kimbilir belki de... Bugün, yarın, bir dahaki ay bakmışsın ki aşık olmuşsun, başka birine, hem de delicesine...

Aşk hakkında bu söyledikleri nasıl korkutur bu sınırlandırılmış beyinlerimizi.

Piyano, kontrbas ve davul eşliğinde. Caz, flemenko söylerken hikayeler üşüştü beyinlere..
Sahnedeki kadın sadece kadındı. Her haline yansımıştı.. Baş parmağına taktığı yüzüğünü düzeltirken, fotoğraf çekerken..

Ruhu sesine yansımıştı..Ruhu yüzüne yansımıştı.. Ruhu bedenine yansımıştı..

Ben böyle bir kadınım diyordu: yaşadıklarım, acılarım, sevinçlerim, aşklarım ve kadınlığım ile..Ve son olmayı isteyen birinin sonuncusu olurum demekti o..

Neden Kosmos?

Neden mi? Çok basit. Film seyretmeye, anlamaya, yorumlaya çalışırken beni kıskıvrak yakalayan, duvardan duvara fırlatan, nefes almayı bile unutturan, rüyalarıma girecek kadar beni içine çektiyse, adını koymaya değerdir dedim.

Afişindeki görüntü beni ilk başta hiç etkilemese bile, filmi izleyince daha doğru bir kare seçilemeyeceğini anladım. Şamanik öğelerin fazlalığı beni iktidar, asker, ordu, sınır kentinden uzaklaştırıp zamansız, yersiz, isimsiz bir yere götürdü. Şaman ve Kosmos arasındaki benzerlikler Reha Erdem'i ilk gördüğümde soracağım sorular olacak:

• Şaman'ın görevi evrende belirli soruları yanıtlamak ise Kosmos'un bu her cümlesinde bunu duyuyoruz.
• Şaman'ın şifacılığı, vücudu terketmiş ruhlarla irtibata geçerek, o iyi ruhları geri döndürerek şifa vermek ise Kosmos'un ölen çocuğa hayat vermesi, yaşlı adamı astımdan kurtarması..
• Şaman'ın gerçek şaman olabilmesi için doğanın tüm dillerini anlamalıdır. Bu ''gizli'' lisan ise hangi ses sizce? hayvan sesi...filmin çoğunluğunda hayvan sesi ve görüntüsü var.
• Şamanizm'deki gök tanrı bilinci tüm görsellikte var, özellikle filmin baş ve son görüntüleri
• Şamanizm'de ceza- ödül var: Hasta çocuğun yataktaki sorusu: ''cezamı mı cekiyorum?'' Kosmos'un yanıtı: ''Ödül zamanı''
• Şamanik kudret kazanmak için girdikleri seansta ölmüş şamanların veya üstadlarının reenkarnasyonu yoluyla çakıl taşlarına dönüşürler. Irmak kenarı taşları para aramak bahanesiyle kaç defa gösterdi??
• Yardımcı ruhlar Şamanizm'de hayvanlardır. Bu hayvanlar Gökyüzü ve Yeraltı seyahatlerinde gereklidir. Kosmos'un ağaca hayvan gibi tırmanması, Neptün ile odanın duvarlarında hayvan gibi dolaşması...
• Kosmos'un bir anlamda hayvanın seslerini hareketlerini taklit etmesi onun hayvanın maskesini takmış olduğunu gösteriyor. Yani bir ölümlü olduğunu kabul etmesi, insan ruhundan vazgeçebileceğini göstermesi...Filmde Kosmos öğretmen ile ikinci defa görmeye gittiğinde cevabı hatırladın mı? Öğretmene ''ruhumla bedenimle sevmeye geldim'' dediğinde aldığı cevap ''hayvan gibi'' dedikten sonra tam cümleyi hatırlamıyorum ama '' ne farkı var ki'' cevabı sevişirken bile hayvanla özdeşleşebileceğini gösteriyor..
• Şaman gösterilerinde hep bir maske vardır. Filmde hiç kostüm yok ama Kosmos'un yüzü hep maskeli değil miydi?
• Şaman'larda müzik daha doğrusu davul en önemli ögedir seramonilerde..Peki filmde görsellik kadar müzik de ön planda değil miydi? Ben çoğu sahnede gözümü kapatıp müziğin ritmine kendime kaptırmak istedim. Belki de transa geçmemizi istedi??
• Ağaç ne demek Şamanizm'de biliyor musun? Geleceğin Şamanının ‘Dünyanın Merkezi’ ne yolculuk edip Kozmik Ağacın tepesinde oturma ve Evrensel Tanrı’ya ulaşabilmesi gerekli bir araç. Filmde kaç defa ağaca tırmandı Kosmos? Böylece semaya ulaşmaya çalışıyordu. Peki Kosmos geleceğin Şaman'ı mı?
• Daha bir sürü detay var: Kazlar ( Altay efsanesinde Şaman), kemik (rituel adak), görünmez oluşu (araba ile ACİL'e götürülen hasta çocuktan önce orada olması), doğaüstü güç (fırtına çıkarabilmesi)
• Dinle ilgili alt okumalara gelince evet çok fazla var: Camide secdedeyken ( Kosmos'un yüzünü hatırla ltf), sol eli başımın altında olsun, sağda beni kucaklasın (Tevrat'tan alıntı)... Peki tüm dinlerin çıkışında Şamanizm'in etkisi var mı? Peki bizim inançsızlığımızı yüzümüze mi vuruyor? Gündelik hayattan bu kadar uzak olması ( saatin ilerlememesi, bir sahne dışında yemek gösterilmemesi) bizim ne kadar boş şeylerle uğraştığımızı yine yüzümüze mi vuruyor?

Ve hepimizin aslında aradığı ne? ''Çalışmak istemem, aşk isterim'' Cosmos bizim yerimize dillendiriyor. Ve bir umut veriyor...

İnsanın temel içgüdü ve korkularının hiç değişmediğini düşünürsek (ölüm korkusu), çaresiz kalınca simgesel de olsa bir kudret arıyor muyuz?

Vira Bismillah

Ruhuma degenlerden bir secki.

Laf kalabaligina, agdali cumlelere, gereksiz kisilere yer olmayacak burada. Maskesisiz burada.

Politika, ikiyuzluluk ugramayacak buraya.

Nerede ne giyinmeli, en son detox merkezleri, estetik doktorlarinin adresi, diet listeleri de olmayacak.

Gelin hep birlikte ruhumuzun en karanlik kapilarini acmaya.

Sinemayla, muzikle, kitapla, yemekle.

COSMOS. Adını Reha Erdem'in son filminden esinlenerek alıp, sevgili Zeynep, Burç ve Erdoğan'ın destekleriyle buralara kadar geldim.

İçsel hakikatla dıştaki ten arasında, özle kabuk arasında, aynada gördüğüm ben ile dışardan görünen ben arasında, gözümdeki tuzlu yaş damlası ile gözbebeğimdeki ayrımı saptamaya..