09 Mayıs, 2011
06 Mayıs, 2011
Bilge Karasu
5 Mayıs 2010 Perşembe
9:15 Müge Gürsoy Sökmen
9:30 Oruç Aruoba: “Ioakim’in Tilki’si”
9:15 Müge Gürsoy Sökmen
9:30 Oruç Aruoba: “Ioakim’in Tilki’si”
10:30 I. Oturum
Süha Oğuzertem: “Bilge Karasu’nun Okuma Pratiği”
Yücel Kayıran: “Bilge Karasu’da Kurmacanın Kuruluşu”
Tansu Açık: “Bilge Karasu Okumaları: Mektuplar”
Süha Oğuzertem: “Bilge Karasu’nun Okuma Pratiği”
Yücel Kayıran: “Bilge Karasu’da Kurmacanın Kuruluşu”
Tansu Açık: “Bilge Karasu Okumaları: Mektuplar”
12:00 II. Oturum
Ali Akay: “Dumezil Etkisi”
Servet Erdem: “Karasu Metinlerini ‘İki’den Okumak”
Öndercan Muti: “Ses ve Boşluk: Baskı Ortamında Daimon"
Ali Akay: “Dumezil Etkisi”
Servet Erdem: “Karasu Metinlerini ‘İki’den Okumak”
Öndercan Muti: “Ses ve Boşluk: Baskı Ortamında Daimon"
14:15 III. Oturum
Murathan Mungan: “Bilge Karasu’dan Öğrendiklerim”
Doğan Yaşat: “Bilge Karasu’da Susku’nun Estetiği”
Ender Keskin: “Hayvanlar ile İnsanlar, Ses ile Söz Arasında”
Doğan Yaşat: “Bilge Karasu’da Susku’nun Estetiği”
Ender Keskin: “Hayvanlar ile İnsanlar, Ses ile Söz Arasında”
16:15 IV. Oturum
Kıvılcım Yıldız Şenürkmez: “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı’nda Süreklilik, Dönüşüm ve Müzikal Akış”
Cüneyt Türel: “Çeşitlemeli Korku Üzerine”
Seslendirme: Çeşitlemeli Korku
Yöneten: Erdem Çöloğlu
Soprano: Şebnem ÜnalAlto: Elif Tuğba TekışıkTenor: Erdem Nusret KarakaşBariton: Bahadır Noyan CoşkunBas: Fatih Çakmak
Kıvılcım Yıldız Şenürkmez: “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı’nda Süreklilik, Dönüşüm ve Müzikal Akış”
Cüneyt Türel: “Çeşitlemeli Korku Üzerine”
Seslendirme: Çeşitlemeli Korku
Yöneten: Erdem Çöloğlu
Soprano: Şebnem ÜnalAlto: Elif Tuğba TekışıkTenor: Erdem Nusret KarakaşBariton: Bahadır Noyan CoşkunBas: Fatih Çakmak
6 Mayıs 2010 Cuma
10:00 I. Oturum
Hilmi Tezgör: “Kılavuz’un Bahçeleri”
Nihan Abir: “Ölümün ‘Kara’sularında”
Onur Avcı: “Tanımın Ölümü: Bir İncitmebeni Okuması”
Hilmi Tezgör: “Kılavuz’un Bahçeleri”
Nihan Abir: “Ölümün ‘Kara’sularında”
Onur Avcı: “Tanımın Ölümü: Bir İncitmebeni Okuması”
11:30 II. Oturum
Jale Parla: “Gece’nin Distopya ve Bohemyası”
Engin Kılıç: “Gece Nasıl Bir Darbe Romanı?”
Zeki Coşkun: “Gece ve Ötesi”
Jale Parla: “Gece’nin Distopya ve Bohemyası”
Engin Kılıç: “Gece Nasıl Bir Darbe Romanı?”
Zeki Coşkun: “Gece ve Ötesi”
14:00 III. Oturum
Fatih Özgüven: “Göçmüş Kediler Bahçesi’ni Okurken”
Türker Armaner: “Korku, Yalan, Hakikat: Uzun Sürmüş Bir Gün”
Burak Kesgin: “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı’nda ‘Kaçış’ İzleği”
Fatih Özgüven: “Göçmüş Kediler Bahçesi’ni Okurken”
Türker Armaner: “Korku, Yalan, Hakikat: Uzun Sürmüş Bir Gün”
Burak Kesgin: “Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı’nda ‘Kaçış’ İzleği”
15.45 IV. Oturum
Özlem Özkan: “Bilge Karasu’nun Bir Metni Üzerine Resim”
Yıldırım Arıcı: “Avından Göz Alan Göz Yazıları”
Deniz Göktürk: “Dönüşümler Diyarında Avrupa’yı Düşlemek”
Özlem Özkan: “Bilge Karasu’nun Bir Metni Üzerine Resim”
Yıldırım Arıcı: “Avından Göz Alan Göz Yazıları”
Deniz Göktürk: “Dönüşümler Diyarında Avrupa’yı Düşlemek”
17:15 V. Oturum
Neslihan Demirkol: “Müşfik’i kim anlattı?: Troya’da Ölüm Vardı’da Anlatıcılar”
Zeynep Zengin: “Ustadan Çırağa: Yaşam ve Ölüm Üzerine”
Levent Kavas: “Dere Tepe Düz: Karasu’nun Süreyerleri”
Neslihan Demirkol: “Müşfik’i kim anlattı?: Troya’da Ölüm Vardı’da Anlatıcılar”
Zeynep Zengin: “Ustadan Çırağa: Yaşam ve Ölüm Üzerine”
Levent Kavas: “Dere Tepe Düz: Karasu’nun Süreyerleri”
05 Mayıs, 2011
Suskunluğunun Altında Şelaleler Akan Tutkulu Aşık
Uğur Yücel'İn Kaleminden Eşi Derya Alabora
30 yıl önce tanıdım onu. Bizim Tef Kabare Tiyatrosu’nun sahnesinde ‘Hırçın Kız’ çalışmışlardı. Vaktiyle bir arkadaşımla oynadığımız ‘Hırçın Kız’ çok sükse yapmıştı okulda. Mezuniyetimizden sonra da konuşuldu. Aynı sahneyi oynayacaklardı. Bana gelmişlerdi. Mizansenimizi gösterdim. Sahnenin duygusunu anlattım. Kimi zaman karşılıklı oynayarak prova geçtik onunla. Utangaç, güzel bir kız olarak hatırladım sonrasında onu ama deftere yazmamıştım. Demek yıllarım bu Hırçın Kız’la geçecekmiş. Bilmiyordum.
Başından fışkıran deli kızıl saçları, çilleri... Güzel sevda... Suskunluğunun altında şelaleler akan tutkulu aşık delişmen kızlar gibiydi. Anne olduktan sonra da durup oturmadı aslında. Sülalede Selanikli bir deli büyükanne olmalı ki bu kızı anlayalım. Varmış da zaten. Öte yandan yemiş bitirmiş bir olgunluk… Lezzetli ev yemekleri pişiren, eğlenceli, anaç, düşkün dostu, adaletli, gece geç saatlerde barını kapayıp tek başına kaybolup giden kavi Slav kadınlarına benzer. Sadakatle kulis lambaları karşısında makyajını silip artist barlarında kadeh parlatan inceden kibirli yeri pek kolay dolmayacak esrarengiz karakter oyuncularında, Hanna Schygulla’nın uzun koridorlarda Lili Marleen yürüyüşünde, Cahide Sonku’nun efkarında, Liza’nın kabaresinde, Sally Bowles azgınlığında, kuzey ülkelerinden gelmiş ve aniden karlar altında yok olup gidecek Femme Fatale bir yosmada, Persona’nın çıkmaz sokağında, bir balkan çingene alayının ortasında elinde şarap şişesi dört kol çengi bir karnavalda, kış günü hayranlıkla sevdiği oğlunun boynuna atkısını sararken gözleri nemlenen her annede, belalı bir sevgilinin peşinden yıllarca şehir şehir alem alem dolanan yaralı her pavyon şarkıcısının suretinde gözükür.
Küçücük bir kız çocuğundan, elinde votkasıyla kaşarlanmış eski zaman kadınlarına kadar uzanan sessiz bir klavye. Duymadığınız içli sesiyle kederli bir şarkı... Yakınındayken özlenen kadındı. Bende benim de bilmediğim, bilip de görmediğim, savurup attığım her duyguya, yırtılmış her kağıt parçasına hayranlıkla baktı. Aşığına bakar gibi.
Kekik kokulu adaların rüzgarlı tepelerinde başını bağrıma yaslarken yüreğimin titrediği gencecik çilli kırmızının aşk üzerine yazdığımda koyu bir ilhamla yeri baki. Canımın ta içi oğluma her sarıldığımda ciğerime dolan bahar kokusunda da.
Bir yerlere kaybolursam ruhum dolu, oğluma ilelebet hasret, ona minnet ve şükranla giderim bu dünyadan. Hırçın Kız’a...
30 yıl önce tanıdım onu. Bizim Tef Kabare Tiyatrosu’nun sahnesinde ‘Hırçın Kız’ çalışmışlardı. Vaktiyle bir arkadaşımla oynadığımız ‘Hırçın Kız’ çok sükse yapmıştı okulda. Mezuniyetimizden sonra da konuşuldu. Aynı sahneyi oynayacaklardı. Bana gelmişlerdi. Mizansenimizi gösterdim. Sahnenin duygusunu anlattım. Kimi zaman karşılıklı oynayarak prova geçtik onunla. Utangaç, güzel bir kız olarak hatırladım sonrasında onu ama deftere yazmamıştım. Demek yıllarım bu Hırçın Kız’la geçecekmiş. Bilmiyordum.
Başından fışkıran deli kızıl saçları, çilleri... Güzel sevda... Suskunluğunun altında şelaleler akan tutkulu aşık delişmen kızlar gibiydi. Anne olduktan sonra da durup oturmadı aslında. Sülalede Selanikli bir deli büyükanne olmalı ki bu kızı anlayalım. Varmış da zaten. Öte yandan yemiş bitirmiş bir olgunluk… Lezzetli ev yemekleri pişiren, eğlenceli, anaç, düşkün dostu, adaletli, gece geç saatlerde barını kapayıp tek başına kaybolup giden kavi Slav kadınlarına benzer. Sadakatle kulis lambaları karşısında makyajını silip artist barlarında kadeh parlatan inceden kibirli yeri pek kolay dolmayacak esrarengiz karakter oyuncularında, Hanna Schygulla’nın uzun koridorlarda Lili Marleen yürüyüşünde, Cahide Sonku’nun efkarında, Liza’nın kabaresinde, Sally Bowles azgınlığında, kuzey ülkelerinden gelmiş ve aniden karlar altında yok olup gidecek Femme Fatale bir yosmada, Persona’nın çıkmaz sokağında, bir balkan çingene alayının ortasında elinde şarap şişesi dört kol çengi bir karnavalda, kış günü hayranlıkla sevdiği oğlunun boynuna atkısını sararken gözleri nemlenen her annede, belalı bir sevgilinin peşinden yıllarca şehir şehir alem alem dolanan yaralı her pavyon şarkıcısının suretinde gözükür.
Küçücük bir kız çocuğundan, elinde votkasıyla kaşarlanmış eski zaman kadınlarına kadar uzanan sessiz bir klavye. Duymadığınız içli sesiyle kederli bir şarkı... Yakınındayken özlenen kadındı. Bende benim de bilmediğim, bilip de görmediğim, savurup attığım her duyguya, yırtılmış her kağıt parçasına hayranlıkla baktı. Aşığına bakar gibi.
Kekik kokulu adaların rüzgarlı tepelerinde başını bağrıma yaslarken yüreğimin titrediği gencecik çilli kırmızının aşk üzerine yazdığımda koyu bir ilhamla yeri baki. Canımın ta içi oğluma her sarıldığımda ciğerime dolan bahar kokusunda da.
Bir yerlere kaybolursam ruhum dolu, oğluma ilelebet hasret, ona minnet ve şükranla giderim bu dünyadan. Hırçın Kız’a...
Pina Bausch
kah sahnede sularla dövülen bir kayaya tanık oluyorsunuz, kah bir su birikintisinin yanında sırtında ağaç fidesi taşıyan kırmızılı bir kadına, kah bir balo salonunda kadın ile erkeklerin kendilerini satışa çıkarmalarını seyrediyorsunuz, kah bir yüzme havuzunun kenarında kendi saçını tutup çeken bir dansçıya, kah sandalyeler arasında acı veren bir aşkı yaşamaya mahkum olmuş bir çiftin rutinine dahil oluyorsunuz, kah taşıt yollarının kesişme noktasında birleşen çiftin aşk hikayesine, kah ormanlık bir alanda yerdeki güz yapraklarını rüzgar makinasıyla süpüren bir kadın dansçıyı izliyorsunuz, kah wuppertal’in ünlü asılı tramvayında uzaydan düşmüş gibi duran tavşan kulaklı yabancının ürkekliğine…
bunlar gördüklerim..
Hissettiklerim mi?
İçinde gizli kalmışları çıkarma şekli, kendimin bile anlayamayacağı netlikte çıkarabilme gücü..
Dansçıların taa gözlerimin içine bakıp, durup, susup, kısacık konuşmaları..
Dış mekan kullanımı,
Dans ile insanın temel oluşlarına inebilme şekli..
Ve son cumle DURMA DANS ET, DANS ET, YOKSA ÖLECEKSİN.
Ne mi demek? Yaşa hayatı yaşa, durursan hayat da duracak.
02 Mayıs, 2011
Luz Casal'ı sever misin?
zırr
hadi gel konsere?
hayır
bayılırsın ama.
biliyorum.
kadın gibi kadın. sesi, görüntüsü, ruhu..
hayır
ok, nasıl istersen.
bipp, bipp.
10 dakika sonra cep telini açabileceğin bir yere geç.
ok.
bipp, bipp
burada olsaydın keşke, yanımda.
!
zırr
yes
Y me hace sentir, lo que nunca crei.
Siempre te he mirado indiferente
Eras tan solo un amigo,
Mi norte y
Mi acieto y
mi equivocaiton,
Eres mi aliento y mi agonia,
tu buen humor,
Tu pena y dolor,
Dame tu mundo interior,
Dame tu sonrisa y tu calor,
Tu frio y tu ardor,
Dame tu oculto rencor.
Mi norte y
Mi acieto y , mi equivocaiton,Eres mi aliento y mi agonia,Te lo pido por favor
Que me des tu compania,
Fotoğrafına her baktığımda
Daha önce görmediğim
Yeni bir tarafını fark ediyorum
Ve senin her şeyim olduğunu, benim için her şey olduğunu tekrar ederim
Başlagıcım ve bitişimsin.
fikrimsin, özrümsün,
açlığımsın,
Ölümüm ve yeniden doğuşumsun,
Gecem ve gündüzümsün.
Bana neşeni ver, Bana melankolini ver,
Bana kokunu ver, bana tadını ver,
Bana ölümünü ve yaşamını ver,
Bana sakinliğini ver, bana öfkeni ver,
fikrimsin, özrümsün,açlığımsın,
Ölümüm ve yeniden doğuşumsun,
Gecem ve gündüzümsün.
Gecem ve gündüzümsün.
Sen her şeyimsin
hadi gel konsere?
hayır
bayılırsın ama.
biliyorum.
kadın gibi kadın. sesi, görüntüsü, ruhu..
hayır
ok, nasıl istersen.
bipp, bipp.
10 dakika sonra cep telini açabileceğin bir yere geç.
ok.
bipp, bipp
burada olsaydın keşke, yanımda.
!
zırr
yes
Y me hace sentir, lo que nunca crei.
Siempre te he mirado indiferente
Eras tan solo un amigo,
Mi norte y
Mi acieto y
mi equivocaiton,
Eres mi aliento y mi agonia,
tu buen humor,
Tu pena y dolor,
Dame tu mundo interior,
Dame tu sonrisa y tu calor,
Tu frio y tu ardor,
Dame tu oculto rencor.
Mi norte y
Mi acieto y , mi equivocaiton,Eres mi aliento y mi agonia,Te lo pido por favor
Que me des tu compania,
Fotoğrafına her baktığımda
Daha önce görmediğim
Yeni bir tarafını fark ediyorum
Ve senin her şeyim olduğunu, benim için her şey olduğunu tekrar ederim
Başlagıcım ve bitişimsin.
fikrimsin, özrümsün,
açlığımsın,
Ölümüm ve yeniden doğuşumsun,
Gecem ve gündüzümsün.
Bana neşeni ver, Bana melankolini ver,
Bana kokunu ver, bana tadını ver,
Bana ölümünü ve yaşamını ver,
Bana sakinliğini ver, bana öfkeni ver,
fikrimsin, özrümsün,açlığımsın,
Ölümüm ve yeniden doğuşumsun,
Gecem ve gündüzümsün.
Gecem ve gündüzümsün.
Sen her şeyimsin
26 Nisan, 2011
İnsanlık Anıtı Yıkılıyooooooo
AKSOY'un basın açıklaması
Büyük bir ahhh çekerek içimdeki kırgınlık ateşinin kızgınlığını dışarı çıkarmak istiyorum. Büyük “Ah’ı” ile kendi nefesiyle yanan Kerem’i düşünüyorum, Ferhat’ın Şirin’e aşkının sonunda nasıl toplumsal anlamlı bir aşka dönüştüğünü…
Meselenin artık Şirin’e kavuşmak değil de; şehri suya kavuşturmak olduğunu dağları delme gücünün, inancının, sabrının buradan geldiğini düşünüyorum.
Tanrıyı kendisinde bularak “Enel Hak” diyen ve diri diri derisi yüzülen Hallac’ı Mansur’u, uçma fikriyle varlığını bütünleştiren Hezarfen Ahmet’i düşünüyorum.
Ölümü hiçe sayarak gerçeği sorgulamaya devam eden erdemli insan Sokrates’i düşünüyorum.
Nazım Hikmet’in ölüm orucuna yatarak vücuduna zarar verme pahasına onurunu ve erdemlerini nasıl koruduğunu, haksızlığa nasıl baş kaldırdığını hatırlıyorum.
“Açılın kapılar şaha gidelim” diyerek inancından düşüncesinden hiç taviz vermeden ölüme yürüyen Pir Sultan’ı düşünüyorum. Ona, padişahın isteğine uymayarak taş yerine gül atan insanların gözyaşlarının aynasında, Pir Sultan’ın aydınlık insan yüzünü görüyorum.
Bütün mesele bu; aydınlık insan yüzü, insan olmak ve bu yolda yangınlardan geçenleri örnek almak. Ruhumuzu terbiye etmek. Hayatı ve gerçeği yüzeysel değil; yani beden, madde , para pul hesabı yapmadan derinlemesine kavramak, ruhumuzu zenginleştirmek, erdemli olmak. Her türlü güzelliğin iyiliğin erdemli olmaktan geçtiğini kavramak. Parayla pulla işgal ettiğin mevki ve makamla kendini ötekilerden, halktan üstün görüp onların üstünde tahakküm kurmak, tek doğru benim doğrum, tek hukuk benim hukukum demek seni kibirli yapar, zalim yapar, vicdansız yapar, ruhun kararır, kafanda ucubeler dolaşmaya başlar. Şeytanla işbirliği yaparsın, yalan söylersin, takiye yaparsın. Herşeyi bilirsin, zikrin yokken fikrin olur.
Çok az bilgiyle, alıntılarla çok bilmiş gibi, ulema gibi olmak yerine bilmediğini bilmek, bilginin peşinde koşmak, bilmek için soru sormak, gerçeği politik çıkarlarına, kişisel maddi çıkarlarına, görüşlerine uymuyor diye çamur atarak kapatmamak ya da renkli şallarla süsleyip kötüyü iyi, çirkini güzel göstermemek gerekiyor. Salt gerçeği aramak iyiyi güzeli çoğaltmak, ruhunu temizleyip, gözündeki perdeyi, katarağı kaldırarak çıplak gerçeği görebilmek lazım.
Biliyorsunuz bir sürü bakanlarımız başbakanlarımız var, boş bakıyorlar. Bakıyorlar bakıyorlar bir türlü görmüyorlar. Çünkü görmek bir eğitim işidir. Hele konu sanatsa özellikle de heykelse işiniz daha da zor. Form dilini anlamak, kavramak, dünya heykel tarihini birazcık bilmek. Heykel günümüze nereden nereye, hangi aşamalardan geçerek gelmiş, estetik nedir, güzel nedir, anlam nedir, kavram nedir, form nedir, ışık nedir, kütle, mekan, derinlik cazibe alanı, plastik mekan duygusu nedir, kiç, biblo nedir? Her üç boyutlu suret heykel midir? Ritim, harmoni, tekrar, varyasyon nedir, içerik – biçim ilişkisi nedir, kütle detay ilişkisi nedir ve bütün bunlar kişiye göre nasıl değişir, her sanatçıda yeni bir kişilik nasıl bulur. Hem de sözlük anlamıyla değil, içselleştirme, kendine mal etme anlamında.
HEYKELE NASIL BAKILIR:
Örneğin bir duvara bakar gibi bakılmaz. Bir resme, fotoğrafa bakar gibi de bakılmaz, çünkü heykel üç boyutludur. Önü arkası var, yanı var, yönü var, altı var, üstü var. Biraz zahmet edip etrafında döneceksiniz. Hele bu heykel şehrin terası gibi bir yerde duruyorsa bir zahmet yürüyeceksiniz. Şehrin çeşitli akslarından nasıl görünüyor, kaleye giden yoldan, kaleden, çayın kenarından, köprüden, karşı yamaçtan nasıl görünüyor bakacaksınız. Bu zahmetten sonra kütleler arası bir ilişki kurar, aradaki boşlukların plastik bir mekana dönüştüğünü, boşluğun anlam kazandığını, mekanda heykelin bir cazibe alanı yarattığını fark edersiniz belki. O da ancak ruhunuz temizse olabilir. Hani Hıdır’la Ellez’in karşılaşmasından çıkan ışığı yalnızca kalbi safların, kirlenmemişlerin gördüğü gibi. Ön yargılarla, kafadaki putlar ve ucubelerle bakarsanız; hep aynı şeyi, aynı ucubeyi görürsünüz.
Ne demiş Mevlana Hazretleri;
“O şimdi bir aynadır, onda neye bakarsan onu görürsün.
Eğer orada çirkin bir yüz görürsen bil ki o kendi yüzündür.
Ona tükürürsen kendi yüzüne tükürmüş olursun…”
Sanat yapmak kutsal bir iştir. Ve ekmek su kadar gereklidir. Karın doyurmaz, eti budu yoktur ama kafa yapar, ruhu temizler, inceltir, zenginleştirir. İnsanlara, nesnelere, doğaya daha sevecen daha güzel bakmanızı sağlar.
Sanatçının nasibine tanrının suretinden, o yaratıcı cevherden bir kaşık fazla düşmüştür. Sanat o yaratıcı cevherle yapılır. Sanatçının gücü de oradan gelir. “Tanrı taşta uyur” der bir Çin özdeyişi. Ben ne yapıyorum… Taşta görünmeyen o cevherin üstündeki kabukları alıp görünür hale getiriyorum, onu uyandırıyorum. Sen görmezsen ben ne yapayım. Senin nasibine de bakar görmezlik düşmüş. Ama o haslet; içinde bir yerde ille de saklıdır, vardır. Heykelle temasını kaybetme, muhakkak görmeye başlarsın.
Uyduruk sebepleri, hukuka uydurarak, hakimlerin yerlerini değiştirerek, mahkemenin bitimini beklemeden heykelimi alelacele idam ederseniz; bakıp da görmeme durumunuz ilelebet kalacaktır. Heykele Fransız olarak gideceksiniz. Milyonlarca insanda da bu yetinin, bu duygunun gelişmesine engel olacaksınız. Türkiye çok anlamlı bir anıt kaybedecek, Kars şehri barış karşıtı şöven, sanat düşmanı bir konuma düşecek. Kars’ta şehit düşen binlerce vatan evladının anısına, mezar taşı niteliğinde bir anıt bile çok görülmüş olacak.
Dünya sanatsever, demokrat kamu oyunun gözünde Taliban’a döneceğiz. Türkiye bu imajı hak etmiyor. İnsanlık Abidesi’ni yıkanlar, insanlık suçu işlemiş olacaklar.
Ve o heykelin altında kalacaklar…
Kefeninizin cebinde belki Cola Turka’lar, küçük gemiler, Medical Park hastaneleri olmayacak ama alnınızda heykel yıkan başbakan kara damgasını taşıyacağınız kesin.
Büyük bir ahhh çekerek içimdeki kırgınlık ateşinin kızgınlığını dışarı çıkarmak istiyorum. Büyük “Ah’ı” ile kendi nefesiyle yanan Kerem’i düşünüyorum, Ferhat’ın Şirin’e aşkının sonunda nasıl toplumsal anlamlı bir aşka dönüştüğünü…
Meselenin artık Şirin’e kavuşmak değil de; şehri suya kavuşturmak olduğunu dağları delme gücünün, inancının, sabrının buradan geldiğini düşünüyorum.
Tanrıyı kendisinde bularak “Enel Hak” diyen ve diri diri derisi yüzülen Hallac’ı Mansur’u, uçma fikriyle varlığını bütünleştiren Hezarfen Ahmet’i düşünüyorum.
Ölümü hiçe sayarak gerçeği sorgulamaya devam eden erdemli insan Sokrates’i düşünüyorum.
Nazım Hikmet’in ölüm orucuna yatarak vücuduna zarar verme pahasına onurunu ve erdemlerini nasıl koruduğunu, haksızlığa nasıl baş kaldırdığını hatırlıyorum.
“Açılın kapılar şaha gidelim” diyerek inancından düşüncesinden hiç taviz vermeden ölüme yürüyen Pir Sultan’ı düşünüyorum. Ona, padişahın isteğine uymayarak taş yerine gül atan insanların gözyaşlarının aynasında, Pir Sultan’ın aydınlık insan yüzünü görüyorum.
Bütün mesele bu; aydınlık insan yüzü, insan olmak ve bu yolda yangınlardan geçenleri örnek almak. Ruhumuzu terbiye etmek. Hayatı ve gerçeği yüzeysel değil; yani beden, madde , para pul hesabı yapmadan derinlemesine kavramak, ruhumuzu zenginleştirmek, erdemli olmak. Her türlü güzelliğin iyiliğin erdemli olmaktan geçtiğini kavramak. Parayla pulla işgal ettiğin mevki ve makamla kendini ötekilerden, halktan üstün görüp onların üstünde tahakküm kurmak, tek doğru benim doğrum, tek hukuk benim hukukum demek seni kibirli yapar, zalim yapar, vicdansız yapar, ruhun kararır, kafanda ucubeler dolaşmaya başlar. Şeytanla işbirliği yaparsın, yalan söylersin, takiye yaparsın. Herşeyi bilirsin, zikrin yokken fikrin olur.
Çok az bilgiyle, alıntılarla çok bilmiş gibi, ulema gibi olmak yerine bilmediğini bilmek, bilginin peşinde koşmak, bilmek için soru sormak, gerçeği politik çıkarlarına, kişisel maddi çıkarlarına, görüşlerine uymuyor diye çamur atarak kapatmamak ya da renkli şallarla süsleyip kötüyü iyi, çirkini güzel göstermemek gerekiyor. Salt gerçeği aramak iyiyi güzeli çoğaltmak, ruhunu temizleyip, gözündeki perdeyi, katarağı kaldırarak çıplak gerçeği görebilmek lazım.
Biliyorsunuz bir sürü bakanlarımız başbakanlarımız var, boş bakıyorlar. Bakıyorlar bakıyorlar bir türlü görmüyorlar. Çünkü görmek bir eğitim işidir. Hele konu sanatsa özellikle de heykelse işiniz daha da zor. Form dilini anlamak, kavramak, dünya heykel tarihini birazcık bilmek. Heykel günümüze nereden nereye, hangi aşamalardan geçerek gelmiş, estetik nedir, güzel nedir, anlam nedir, kavram nedir, form nedir, ışık nedir, kütle, mekan, derinlik cazibe alanı, plastik mekan duygusu nedir, kiç, biblo nedir? Her üç boyutlu suret heykel midir? Ritim, harmoni, tekrar, varyasyon nedir, içerik – biçim ilişkisi nedir, kütle detay ilişkisi nedir ve bütün bunlar kişiye göre nasıl değişir, her sanatçıda yeni bir kişilik nasıl bulur. Hem de sözlük anlamıyla değil, içselleştirme, kendine mal etme anlamında.
HEYKELE NASIL BAKILIR:
Örneğin bir duvara bakar gibi bakılmaz. Bir resme, fotoğrafa bakar gibi de bakılmaz, çünkü heykel üç boyutludur. Önü arkası var, yanı var, yönü var, altı var, üstü var. Biraz zahmet edip etrafında döneceksiniz. Hele bu heykel şehrin terası gibi bir yerde duruyorsa bir zahmet yürüyeceksiniz. Şehrin çeşitli akslarından nasıl görünüyor, kaleye giden yoldan, kaleden, çayın kenarından, köprüden, karşı yamaçtan nasıl görünüyor bakacaksınız. Bu zahmetten sonra kütleler arası bir ilişki kurar, aradaki boşlukların plastik bir mekana dönüştüğünü, boşluğun anlam kazandığını, mekanda heykelin bir cazibe alanı yarattığını fark edersiniz belki. O da ancak ruhunuz temizse olabilir. Hani Hıdır’la Ellez’in karşılaşmasından çıkan ışığı yalnızca kalbi safların, kirlenmemişlerin gördüğü gibi. Ön yargılarla, kafadaki putlar ve ucubelerle bakarsanız; hep aynı şeyi, aynı ucubeyi görürsünüz.
Ne demiş Mevlana Hazretleri;
“O şimdi bir aynadır, onda neye bakarsan onu görürsün.
Eğer orada çirkin bir yüz görürsen bil ki o kendi yüzündür.
Ona tükürürsen kendi yüzüne tükürmüş olursun…”
Sanat yapmak kutsal bir iştir. Ve ekmek su kadar gereklidir. Karın doyurmaz, eti budu yoktur ama kafa yapar, ruhu temizler, inceltir, zenginleştirir. İnsanlara, nesnelere, doğaya daha sevecen daha güzel bakmanızı sağlar.
Sanatçının nasibine tanrının suretinden, o yaratıcı cevherden bir kaşık fazla düşmüştür. Sanat o yaratıcı cevherle yapılır. Sanatçının gücü de oradan gelir. “Tanrı taşta uyur” der bir Çin özdeyişi. Ben ne yapıyorum… Taşta görünmeyen o cevherin üstündeki kabukları alıp görünür hale getiriyorum, onu uyandırıyorum. Sen görmezsen ben ne yapayım. Senin nasibine de bakar görmezlik düşmüş. Ama o haslet; içinde bir yerde ille de saklıdır, vardır. Heykelle temasını kaybetme, muhakkak görmeye başlarsın.
Uyduruk sebepleri, hukuka uydurarak, hakimlerin yerlerini değiştirerek, mahkemenin bitimini beklemeden heykelimi alelacele idam ederseniz; bakıp da görmeme durumunuz ilelebet kalacaktır. Heykele Fransız olarak gideceksiniz. Milyonlarca insanda da bu yetinin, bu duygunun gelişmesine engel olacaksınız. Türkiye çok anlamlı bir anıt kaybedecek, Kars şehri barış karşıtı şöven, sanat düşmanı bir konuma düşecek. Kars’ta şehit düşen binlerce vatan evladının anısına, mezar taşı niteliğinde bir anıt bile çok görülmüş olacak.
Dünya sanatsever, demokrat kamu oyunun gözünde Taliban’a döneceğiz. Türkiye bu imajı hak etmiyor. İnsanlık Abidesi’ni yıkanlar, insanlık suçu işlemiş olacaklar.
Ve o heykelin altında kalacaklar…
Kefeninizin cebinde belki Cola Turka’lar, küçük gemiler, Medical Park hastaneleri olmayacak ama alnınızda heykel yıkan başbakan kara damgasını taşıyacağınız kesin.
04 Nisan, 2011
Pera Palas
Pera Palas'a gidelim bir gün mutlaka dedi genç adam. kadın olmaz dedi kötü hatıralar var orada istemiyorum. o caddeden bile geçmek istemediğimi nasıl anlatabilirim ki..
geri sarsam filmi. silmiştim ben bunu hafızadan. neden bu kadar çabuk hatırlanır ki..
Çukurcuma'da eskicileri geziyorum. kokularıyla yolculuğum başlıyor. kim nasıl bakmış o altın varaklı aynaya? neden gizli gizli ağlamış acaba önünde? ya önünden geçerken anlamlı bakışmalar? derken önüme minik bir oturma grubu çıkıyor. hiç tarzım değil. neden önünde bu kadar duruyorum ki? bana bir cevap lütfen? fazla eski de değil. koyu kahverengi kolları, bordo kaplaması, ikili bir koltuk, iki tane de tekli kolçaklı koltuk. dükkan sahibi yanımda bitiveriyor anlamışcasına. en son ne zaman Pera Palas'a gittin diyor gözlerini koltuktan ayırmadan? hatırlamak istemezken neden yine karşıma çıkıyor ki? YÜZLEŞ(ME)..YÜZLEŞ(ME)..orta yaşlı adam başlıyor anlatmaya ben hangi sene diye düşünmeye başlamışken..Atatürk'ün Pera Palas'taki odasındaydı bu takım.
ilkokul bir..yeni bir çevre..yeni bir öğretmen..neden başka bir şehirde başlıyorum ki..annemle babam ayrılmış ya da ayrılacak..geçici olarak. teyze evindeyiz. İstanbul'da. önlük, çanta, yeni arkadaşlar..hiçbirini istemiyorum. zaten ben okuma yazma biliyorum ki..iki hafta oldu hergün annem bırakıyor, kuzin alıyor okuldan. bu korunaklı durumdan çok rahatsızım ..sonunda babam çıkageliyor okula..ve okuldan dışarı çıkıyoruz. bu serbestlik karnımı karıncalandırıyor, iyi ki geldin baba. bütün öğledensonra dolaşıyoruz kahkahalar atarak. babamın yorulmadın mı sorusuyla annem geliyor aklıma. haberi var mı acaba beni okuldan babamın aldığından? seni çok güzel bir otele götüreceğim dediği anda olmadığını anlıyorum. beyoğluna diyor bütün gün bindiğimiz aracın şöförüne. Pera Palas'a.
geri sarsam filmi. silmiştim ben bunu hafızadan. neden bu kadar çabuk hatırlanır ki..
Çukurcuma'da eskicileri geziyorum. kokularıyla yolculuğum başlıyor. kim nasıl bakmış o altın varaklı aynaya? neden gizli gizli ağlamış acaba önünde? ya önünden geçerken anlamlı bakışmalar? derken önüme minik bir oturma grubu çıkıyor. hiç tarzım değil. neden önünde bu kadar duruyorum ki? bana bir cevap lütfen? fazla eski de değil. koyu kahverengi kolları, bordo kaplaması, ikili bir koltuk, iki tane de tekli kolçaklı koltuk. dükkan sahibi yanımda bitiveriyor anlamışcasına. en son ne zaman Pera Palas'a gittin diyor gözlerini koltuktan ayırmadan? hatırlamak istemezken neden yine karşıma çıkıyor ki? YÜZLEŞ(ME)..YÜZLEŞ(ME)..orta yaşlı adam başlıyor anlatmaya ben hangi sene diye düşünmeye başlamışken..Atatürk'ün Pera Palas'taki odasındaydı bu takım.
ilkokul bir..yeni bir çevre..yeni bir öğretmen..neden başka bir şehirde başlıyorum ki..annemle babam ayrılmış ya da ayrılacak..geçici olarak. teyze evindeyiz. İstanbul'da. önlük, çanta, yeni arkadaşlar..hiçbirini istemiyorum. zaten ben okuma yazma biliyorum ki..iki hafta oldu hergün annem bırakıyor, kuzin alıyor okuldan. bu korunaklı durumdan çok rahatsızım ..sonunda babam çıkageliyor okula..ve okuldan dışarı çıkıyoruz. bu serbestlik karnımı karıncalandırıyor, iyi ki geldin baba. bütün öğledensonra dolaşıyoruz kahkahalar atarak. babamın yorulmadın mı sorusuyla annem geliyor aklıma. haberi var mı acaba beni okuldan babamın aldığından? seni çok güzel bir otele götüreceğim dediği anda olmadığını anlıyorum. beyoğluna diyor bütün gün bindiğimiz aracın şöförüne. Pera Palas'a.
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)